Jolanta Różowska

16. Koty, kocurki, kociaki

W sobotę, 11 czerwca rozpoczęła się emisja ostatniego wykładu dla studentów Polonijnego Uniwersytetu dla Dzieci. Wykład dotyczy kota domowego, jego historii pochodzenia, udomowienia i znaczenia dla człowieka, ale również podstawowych informacji z zakresu biologii i hodowli. Zostały podane także informacje o rodzinie kotowatych, dziko żyjących gatunkach na świecie, ich statusie występowania i ochrony.  🙂

15. Ptaki-dziwaki. Niezwykły efekt ewolucji

Wykład, który opublikowaliśmy w sobotę 21 maja dotyczył ornitologii. Znany polski ornitolog i popularyzator nauki dr hab. Robert Gwiazda prof. IOP PAN opowiadał naszym studentom o niezwykle ciekawej grupie zwierząt, jaką są ptaki. Podczas swojego wykładu pt. „Ptaki dziwaki – niezwykły efekt ewolucji” profesor Gwiazda omawiał takie gatunki ptaków, które mają niezwykły wygląd lub zaskakująco się zachowują – nie zabrakło więc kolorów i ciekawostek. Wykład rozpoczął się opowieścią o tym, z czego może wynikać ta różnorodność oraz o tym, jak do niej doszło. Następnie nasz wykładowca opowiadał o wielu gatunkach ptaków, które wzbudzają zaciekawienie i zdumienie.

 

14. Laboratorium przyrodnicze w Twojej kuchni

W sobotę, 7 maja 2022 r. rozpoczęliśmy emisję wykładu pt. „Laboratorium przyrodnicze w Twojej kuchni”, który przedstawiła dr. hab. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska z Politechniki Śląskiej w Gliwicach., która zachęcała studentów, aby wcielili się w role przyrodników robiących eksperymenty i do tego celu użyli skarbów z kuchennych szafek: soli, mąki, octu, sody, czy drożdży. Z tych składników można stworzyć ciecz nienewtonowską, maszynę produkującą dwutlenek węgla do dmuchania baloników, barwne tajfuny sodowe i masę innych niesamowitych rzeczy. Ten wykład był właśnie o tym, jak z produktów codziennego użytku można zrobić absolutnie niecodzienne, przyrodnicze eksperymenty.

13. Ludwik Pasteur – przedsiębiorczy chemik w służbie medycyny

W sobotę, 23 kwietnia 2022 r. rozpoczęliśmy emisję wykładu pt. „Ludwik Pasteur – przedsiębiorczy chemik w służbie medycyny”, który przedstawiła dr Aleksandra Chrupała z Akademickiego LO przy Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Trudno jest wyobrazić sobie czasy, w których ludzie uważają, że choroby biorą się z „zepsutego” powietrza, aptekarze nie wiedzą, co to antybiotyk, a chirurdzy nie myją rąk ani przed, ani po operacji. Wydaje się niemożliwe, prawda? A jednak jeszcze 150 lat temu świat medycyny wyglądał właśnie tak! Na szczęście pojawiły się odkrycia i wynalazki, które znacząco odmieniły pracę lekarzy. Jednym z badaczy, który wybitnie przysłużył się rozwojowi medycyny był francuski chemik – Ludwik Pasteur. Ten wykład dotyczył właśnie badań Ludwika Pasteur’a wielkiego naukowca, jego eksperymentów, a także rywalizacji z pewnym kolegą po fachu.

12. Inteligentne materiały

W sobotę 2 kwietnia rozpoczęliśmy emisję wykładu pt. „Inteligentne materiały”, który  przygotował i przedstawił red. Wiktor Niedzicki z Politechniki Warszawskiej. Jest on znanym dziennikarzem radiowo-telewizyjnym, popularyzatorem nauki, autorem licznych książek oraz wykładowca akademickim. Na wykładzie przybliżył studentom Polonijnego Uniwersytetu dla Dzieci zagadnienia związane z najnowocześniejszymi materiałami wykorzystywanymi obecnie do budowy maszyn, urządzeń, a także przedmiotów codziennego użytku. Opowiadał o ich właściwościach i budowie, historii powstania, a także odwiedził miejsca, w których te materiały są wykorzystywane.

11. Fizyka w sporcie – czyli jak pobijać rekordy?

W sobotę, 19 marca rozpoczęliśmy emisję wykładu pt. „Fizyka i sport, czyli jak pobijać rekordy?”, który żywiołowo przedstawił dr n. fiz. hab. n. med. Armand Cholewka z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. 
Wykładowca obrazowo przedstawiał różne rodzaje ruchów i pokazywał, jak prawidłowo je wykonywać, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo oraz lepszą skuteczność w osiąganiu coraz lepszych wyników w popularnych dyscyplinach sportu. Podczas wykładu studenci znaleźli odpowiedź na pytanie jak chronić nasz organizm przed niektórymi schorzeniami, czy kontuzjami wykorzystując w tym celu podstawowe prawa fizyki? Dowiedzieli się, że nasz organizm podlega różnym prawom, w których fizyka odgrywa szczególne znaczenie.
Prawa fizyki dają nam nie tylko ogromne możliwości w wykonywaniu czasem bardzo skomplikowanych ruchów oraz pokonywaniu wielkich obciążeń, ale powodują również pewne ograniczenia, których człowiek nie jest w stanie pokonać. Wykład stanowił krok w kierunku lepszego zrozumienia podstawowych praw fizyki opisujących funkcjonowanie organizmu człowieka.

10. Co to są zapylacze i jak możemy je chronić?

12 lutego 2022 r. rozpoczęliśmy emisję wykładu z biologii pt. „Co to są zapylacze i jak możemy je chronić?” Wykład przygotowała i przedstawiła dr hab. Agnieszka Bednarska, prof. IOP PAN z Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Studenci zastanawiali się nad tym, co to są zapylacze, jakie zapylacze znamy i po co są nam potrzebne? Dowiedzieli się o „sztuczkach”, jakie stosują rośliny, by je zwabić i poznali kilka ciekawostek z życia najbardziej popularnych owadów zapylających: pszczoły miodnej, trzmiela i pszczoły samotnej. Poznali znaczenie zapylaczy w przyrodzie i gospodarce człowieka oraz usłyszeli o tym, dlaczego – niestety – z roku na rok mamy coraz mniej owadów zapylających. Zastanowili się nad tym, co stanowi główne zagrożenie dla owadów zapylających oraz jak możemy im pomóc.

9. Rybka Danio i kod życia, czyli jak wyżywić świat?

W sobotę 12 lutego rozpoczęliśmy emisję wykładu z biologii pt. „Rybka Danio i kod życia, czyli jak wyżywić świat”, który przygotował i przedstawił prof. dr hab. Ryszard Laskowski z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.

Jest nas na Ziemi 7 miliardów i każdy z nas codziennie musi jeść, żeby przeżyć. Tymczasem szkodniki niszczą nasze plony. Czy więc powinniśmy wybrać obronę przed szkodnikami specjalnymi środkami chemicznymi do ochrony roślin, czy może też, tak zmienić organizmy, aby broniły się same. Na wykładzie studenci dowiedzieli się także co to jest DNA i jaką ma strukturę. To były tematy dość trudne nawet dla dorosłych ale nie za trudne dla naszych studentów.

8. Pojazdy i urządzenia do eksploracji kosmosu

W sobotę5 lutego 2022 r.  zakończyliśmy semestr zimowy, emisją wykładu pt. ”Pojazdy i urządzenia do eksploracji kosmosu”, który wygłosiła dr Małgorzata Szymaszek, Ambasadorka Europejskiej Agencji Kosmicznej – ESA.
W ostatnich latach eksploracja kosmosu bardzo przyspieszyła. Już nie tylko NASA, ale również inne agencje kosmiczne i firmy prywatne próbują spełnić marzenia ludzi o podboju kosmosu. Na wykładzie studenci dowiedzieli się jakie pojazdy zagościły dawno temu w kosmosie oraz jakie NASA wysłała niedawno na Marsa. Wśród poruszanych zagadnień były także zagadkowe złote dyski umieszczone w sondach, satelity krążące cały czas nad naszymi głowami oraz wiele innych urządzeniach do badania planet, planetoid i komet.
12 lutego 2022 rozpoczynamy nowy semestr na Polonijnym Uniwersytecie dla Dzieci z kolejną porcją wiedzy i ciekawych wykładów dla naszych zdolnych studentów.

7. Pająki – jak polują i co jedzą?

W sobotę 15 stycznia zakończyliśmy przerwę zimową i rozpoczęliśmy emisję zajęć z biologii. Nasi studenci obejrzeli pasjonujący wykład pt. „Pająki: jak polują i co jedzą?” który wygłosił prof. dr hab. Marek Żabka, znany polski arachnolog.
Na temat pająków krążą rozmaite mity i przesądy – pan profesor zweryfikował je i udowodnił, że pająki to zwierzęta niezwykle ciekawe, piękne, różnorodne, a także ważne dla funkcjonowania przyrody. Wykład dotyczył różnorodności zachowań, a zwłaszcza strategii łowieckich pająków. Był bogato ilustrowany zdjęciami i filmami. W dyskusji studenci dali wyraz temu jak bardzo zainteresował je temat biologii pająków.

6. Historia brudu

Rok 2021 zakończyliśmy transmisją wykładu pt. „Historia brudu”, która rozpoczęła się 11 grudnia. Znany popularyzator nauki, red. Wiktor Niedzicki z Politechniki Warszawskiej zajął się czystością i brudem. Historią mycia i osiągnięciami nauki w tej dziedzinie. Nasi studenci poznali wynalazki i rozwiązania techniczne, niezbędne by dbać o czystość. Odwiedzili biedne ludy, które mimo ubóstwa dbają o czystość myjąc się i piorąc. Nasz wykładowca przypomniał także polskich królów, którzy kąpali się często. Studenci dowiedzieli się, jak i czym myli się ludzie przed wiekami, jaka jest różnica między mydłem starożytnych, naszym mydłem i mydłem w płynie, a także skąd wziął się prysznic. Końcówka wykładu dotyczyła dbałości o czystość, czyli bardzo ważnej dziedziny gospodarki, zwłaszcza we współczesnych okolicznościach pandemii.

5. Zwierzęta w mundurach

Nasze piąte spotkanie w tym semestrze dotyczyło kryminalistyki i był to wykład pt. pt. „Zwierzęta w mundurach”, przygotowany i przedstawiony przez dr Joannę Stojer-Polańską z Uniwersytetu SWPS w Warszawie. Pies, czy koń towarzyszący policjantom na służbie nikogo chyba nie dziwi, to czy inne zwierzęta również świetnie by się nadawały?
Studenci Polonijnego Uniwersytetu dla Dzieci poznają zwierzęta, które pomagają służbom mundurowym w ich codziennych obowiązkach. Jakie umiejętności muszą mieć zwierzęta pracujące w Policji? Czy muszą chodzić do szkoły i zdawać egzaminy?
Zwierzęta ostrzegają przed niebezpieczeństwami, nosem wyczuwają toksyczne substancje, swoją siłą pomagają człowiekowi przetrwać i ratować innych. Współcześnie zwierzęta pracują z człowiekiem wykorzystując nowoczesne technologie –  mają założone obroże z GPSem,  współpracują z operatorem drona, który wysyła psa w konkretne miejsce. Coraz więcej wiemy o niezwykłych umiejętnościach naszych pupili, a technologia oferuje nowe możliwości, ale nic nie zastąpi psiego nosa i … psiego serca.