Opis wykładów

4. Nie tylko koronawirus

W sobotę 13 listopada rozpoczęła się się emisja czwartego w tym semestrze wykładu dla naszych studentów. Był to wykład z ekologii pt. „Nie tylko koronawirus – czyli o tym, skąd się biorą gatunki obce i dlaczego należy na nie uważać” Wygłosił go dr Wojciech Solarz z Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, który przez ostatnie 20 lat zajmuje się inwazjami biologicznymi obcych gatunków. Poszukiwał on jakiegoś spektakularnego przykładu, który pomógłby pokazać, jak poważny jest to problem. W końcu przykład znalazł się sam. I to jaki! Pandemia koronawirusa to właśnie nic innego, jak kolejna inwazja biologiczna obcego gatunku. W swoim wykładzie dr Solarz posłużył się tym przykładem, aby pokazać, jakie są przyczyny i skutki obecności obcych gatunków a także, co każdy z nas może zrobić, żeby ten problem ograniczyć. I wcale nie chodzi tu o częste mycie rąk i stosowanie zasad kwarantanny. Wykład został entuzjastycznie przyjęty przez studentów, o czym świadczyły wpisy w ich indeksach 😊

3. Co łączy muszelkę, szyszkę i huragan?

Nasze trzecie w tym roku spotkanie dotyczyło matematyki. Studenci Polonijnego Uniwersytetu dla Dzieci obejrzeli emisję wykładu pt. „Co łączy muszelkę, szyszkę i huragan”, który przygotowała i przedstawiła dr Małgorzata Szymaszek. Studenci przekonali się, że matematyka jest wszędzie! Wyruszyli śladami włoskiego matematyka – Leonardo Fibonacciego – który żył ponad 800 lat temu. Odkrył on zagadkowy ciąg liczb, w których nie byłoby nic ciekawego, gdyby nie to, że liczby z tego ciągu pojawiają się niemal wszędzie wokół nas. Nie są one tylko dziełem wyobraźni matematyków. Tak naprawdę spotykamy się z nimi niemal na co dzień, nawet podziwiając kwiaty w ogródku. Wykład zawierał elementy warsztatu – studenci szukali różnych aspektów matematyki w przyrodzie i razem z wykładowczynią rozwiązywali ciekawe zagadki matematyczne.

2. Kosmos w naszym domu

Wiktor Niedzicki jako wykładowca na drugim wykładzie dla studentów Polonijnego Uniwersytetu dla Dzieci 😮 Ten znakomity popularyzator nauki i jednocześnie wykładowca na Politechnice Warszawskiej i Uniwersytecie Śląskim, znany dziennikarz radiowo-telewizyjny (program Laboratorium) oraz autor wielu książek popularnonaukowych, przygotował dla naszych studentów pokaz z nauk inżynieryjnych. W sobotę 15 października 2021 r. zakończyliśmy emisje wykładu pt. „Kosmos w naszym domu”. Nasi studenci dowiedzieli się o rozwiązaniach technicznych, które z kosmosu trafiły do naszych mieszkań. Od żywności przez baterie do okularów i narzędzi dla majsterkowiczów. Ochrona ofiar wypadków srebrzystą folią, przyłbice dla strażaków, wygodne słuchawki, aparat w telefonie komórkowym, a nawet pieluszki jednorazowe dla dzieci to wszystko są efekty prac zrealizowanych na potrzeby wypraw księżycowych. Dziękujemy Panie Redaktorze za wspaniały wykład! 😊

1. Ciemność dnia, światła nocy

W sobotę, 25 września inaugurowaliśmy drugi rok akademicki na Polonijnym Uniwersytecie dla Dzieci. Nasi studenci wzięli udział w wykładzie z astronomii pt. „Ciemność dnia, światła nocy”, który został przygotowany i przedstawiony przez znakomitego popularyzatora astronomii, Karola Wójcickiego. Była to opowieść o najbardziej niesamowitych zjawiskach astronomicznych: całkowitym zaćmieniu Słońca oraz o zorzach polarnych. Nasz wykładowca opowiedział o tym, jak powstaje zorza i kiedy mamy do czynienia z zaćmieniem Słońca. Także o tym, gdzie i kiedy obserwować te zjawiska. Opowieść ta była oparta o jego doświadczenia obserwacyjne z ostatnich lat oraz bogatym archiwum foto/video omawianych zjawisk, a nasi studenci zobaczyli unikatowe filmy z nagraniami tych zjawisk

17. Co wydarzyło się w laboratorium chemicznym pewnego poborcy podatkowego?

Na ostatnim wykładzie nasi studenci zostali zaproszeni w wirtualną podróż do laboratorium chemicznego Antoine’a Lavoisiera. Był to wykład pt. „Co wydarzyło się w laboratorium chemicznym pewnego poborcy podatkowego?”, który przygotowała i przedstawiła dr Aleksandra Chrupała z Liceum Ogólnokształcącego Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Wspólnie z naszą wykładowczynią studenci wykonali kilka prostych doświadczeń, które pozwoliły zrozumieć, jak bardzo Lavoisier zmienił oblicze XVIII-wiecznej chemii i dlaczego nazywa się go ojcem współczesnej chemii. Wykład ten bardzo spodobał się naszym studentom, ponieważ lubią samodzielnie eksperymentować.

16. Po nitce do kłębka, czyli o szukaniu śladów na miejscu przestępstwa

W dniach 5-12 czerwca 2021 r. transmitowaliśmy wykład dr Joanny Stojer-Polańskiej pt. „Po nitce do kłębka, czyli o szukaniu śladów na miejscu przestępstwa”. Wykład tej znanej wykładowczyni i popularnej autorski książek dla dzieci z kryminalistyki z Uniwersytetu SWPS z Warszawy został z zainteresowaniem przyjęty przez naszych studentów. Bo przecież wszyscy lubią zagadki detektywistyczne.

Na wykładzie studenci znaleźli odpowiedzi na takie pytania jak: Skąd wiadomo, kto jest sprawcą przestępstwa? Jak to ustalić? Co mogą nam powiedzieć ślady kryminalistyczne? Obecnie ślady są badane w nowoczesnych laboratoriach. Można zbadać DNA, ślady linii papilarnych oraz ślady w cyberprzestrzeni. Czy kiedyś było trudniej ustalić, kto złamał prawo? Czy możliwości współczesnej kryminalistyki dają pewność, że nie istnieje przestępstwo doskonałe? Nasza wykładowczyni opowiedziała także o zagadkach rozwiązanych dzięki nietypowym śladom, wcale nie dzięki odciskom palców, czy poprzez ślady butów. Ślady pamięciowe, ślady kłamstwa oraz „ślady na duszy” także prowadzą do wyjaśnienia sprawy, ponieważ śladem może być wszystko, co pozwala na ustalenie tego, co się faktycznie wydarzyło.

15. Od łamigłówek do programowania


W sobotę 29 maja 2021 r. zakończyliśmy tygodniową emisję wykładu z informatyki pt. „Od łamigłówek do programowania”, który przygotował i przedstawił prof. Maciej M. Sysło z Uniwersytetu Wrocławskiego. Podczas wykładu nasi studenci mieli okazję spróbować swoich sił w łamigłówkach ze znanymi postaciami, takimi jak jak Angry Birds, czy Anna i Elza. Od zabawy studenci stopniowo przeszli na kolejne etapy wtajemniczenia, jednocześnie ucząc się matematyki. Dowiedzieli się jak zaprogramować Duszka w Scratchu i jak zamienić go na żółwia w grafice języka Python. Przekonali się, jak dużo radości daje programowanie robotów 🙂 

14. Domy dzikich zwierząt

W sobotę 15 maja zakończyliśmy emisję wykładu z zoologii pt. „Domy dzikich zwierząt”, który przygotowała Joanna Hajduk ze stowarzyszenia popularyzatorów nauki „Szkiełko i oko” 🙂

Dla ludzi dom to rzecz naturalna. W domu śpimy, jemy, bawimy się i spędzamy czas. Ale czy każde zwierzę ma swój własny dom, który zamieszkuje przez całe życie? I czy na przykład lis ma w swoim domu salon, sypialnię i kuchnię? Co to znaczy, że nornica buduje gniazda? A dlaczego wiewiórka ma ich kilka? Gdzie śpią zimorodki? Na wykładzie studenci dowiedzieli się, które zwierzęta budują domy w koronach drzew, które zajmują dziuple, a kto wchodzi pod ziemię! Poznali zwierzęta, które potrafią zbudować całe podziemne miasto, a także obejrzeli różne gniazda zbudowane nie tylko przez ptaki. <3

13. Kosmiczna rewolucja

Na wykładzie pt. „Kosmiczna rewolucja” wygłoszonym przez Karola Wójcickiego, studenci dowiedzieli się o tym, co zmieniło się ostatnio w lotach kosmicznych i jaka będzie ich niedaleka przyszłość? Minęło już ponad pół wieku, od czasu, gdy ludzie wylądowali na Księżycu. To było jedno z największych osiągnięć ludzkości! Dziś jednak możemy obserwować działania, mające doprowadzić do lądowania człowieka na Marsie. O tym – wszystkim z pasją i zaangażowaniem – opowiedział jeden z najbardziej znanych popularyzatorów zastronomii w Polsce <3

12. Czy można zobaczyć ciepło

Tematem wykładu pt. „Czy można zobaczyć ciepło?”, były przemiany termiczne w ciele człowieka. Było to kolejne spotkanie z dr. n. med. hab. fiz. Armandem Cholewką prof. Uniwersytetu Śląskiego – jednym z naszych ulubionych wykładowców. Nasz wykładowca zaprezentował studentom najnowocześniejszy sprzęt do obrazowania termicznego i opowiedział o współczesnych metodach termowizji. Studenci dowiedzieli się, które części naszego ciała są najbardziej wrażliwe na utratę ciepła i dlaczego. Otrzymali odpowiedzi na takie pytania jak: Co to jest temperatura? Jak ją mierzyć? Jak wygląda mapa termiczna naszego ciała? Czy temperatura ciała człowieka jest ważnym wskaźnikiem naszego zdrowia i dlaczego? Kiedy nasz organizm może ulec wyziębieniu, a kiedy przegraniu i czym to grozi? Wykład był połączony z wieloma zaskakującymi pokazami.

11. Roboty do roboty

Czy roboty to tylko zabawki? Na to pytanie odpowiedział znakomity popularyzator nauki red. Wiktor Niedzicki z Politechniki Warszawskiej. Podczas swojego wykładu pt. „Roboty do roboty” przedstawił naszym studentom nie tylko zabawne konstrukcje – chodzące, jeżdżące i tańczące – lecz także roboty, które muszą pracować. Takie, które zastępują ludzi tam, gdzie jest niebezpiecznie lub zadania przekraczają możliwości człowieka. Do ich konstrukcji potrzebne są nowe materiały, ale przede wszystkim czujniki, które zastępują ludzkie zmysły. Nasi studenci podzielili się z nami zdjęciami swoich robotów, które towarzyszyły im podczas oglądania tego fascynującego wykładu.

10. Co naukowiec robi w muzeum?

W sobotę 6 marca zakończyła się projekcja wykładu przygotowanego i przedstawionego przez dr Monikę Koperską ze Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki pt. ”Wyciąganie wraków z dna morza i szpiegowanie wynalazców z przeszłości – czyli co naukowiec robi w muzeum” 🙂

Podczas wykładu nasi studenci dowiedzieli się, jacy specjaliści muszą pracować nad tym, aby muzeum wyglądało tak jak wygląda i zawsze kojarzyło się z ciekawym miejscem. Naukowcy z różnych dziedzin nauki i konserwatorzy sztuki muszą czasem wykonywać bardzo nietypowe prace – np. szukać wraków na dnie morza, a potem wyciągnąć je tak, żeby nic nie uległo zniszczeniu. Czasem wymaga się od nich, aby przyspieszyli lub spowolnili procesy fizyko-chemiczne w otoczeniu danego obiektu. Bywa też, że szpiegują wynalazców z przeszłości. Dr Monika Koperska barwnie opowiadała studentom o tych i innych historiach dotyczących pracy w muzeum. Pokazała też jak wykonać domowy kolorymetr, a nasi studenci w swoich domach powtórzyli ten eksperyment